een, gewoonlijk naast een van beide spoorstaven, geïsoleerd opgestelde derde rail die dient voor stroomtoevoer en die wordt toegepast bij elektrische tractie in plaats van een bovenleiding.
De locomotieven en motorrijtuigen zijn voorzien van sleepschoenen voor het afnemen van de stroom.
Deze constructie wordt voornamelijk bij ondergrondse spoorwegen toegepast, echter b.v. in ZuidEngeland ook op grote schaal voor normale spoorlijnen. Voordeel is o.a. besparing op tunnelhoogte in verband met het ontbreken van een bovenleiding; nadelen zijn dat de voedingsspanning bij dit systeem laag moet blijven en dat de derde rail bij wissels, kruisingen e.d. moet worden onderbroken. Het aanrakingsgevaar is niet denkbeeldig, reden waarom b.v. bij de Rotterdamse metro de derde rail aan drie zijden is beschermd.
