ook genoemd: Cornelis van Haarlem, Ned. schilder, *1562 Haarlem, ♱ll-ll. 1638 Haarlem. Hij was leerling van Pieter Pietersz. te Haarlem en Gillis Coignet te Antwerpen.
Vanaf 1583 was hij werkzaam te Haarlem, waar hij samenwerkte met Karel van Mander en Hendrik Goltzius. Zijn stijl is kenmerkend voor het Haarlemse maniërisme. Cornelisz. schilderde veel mythologische en bijbelse taferelen met langgerekte figuren, gekenmerkt door een overdreven anatomie. Hij was een van de eerste schilders van het regentenstuk. Zijn werken in dit genre vormen een mijlpaal in de ontwikkeling van het groepsportret en beïnvloedden Frans Hals. Na ca. 1610 schilderde hij in een pseudo-classicistische academische stijl.
Litt. F.Wedekind, Cornelis van Haarlem (diss. 1911); P.J.J.van Thiel, C.van Haarlem (1965).
