oudchristelijk monnik, *ca.360 (waarschijnlijk aan de Beneden-Donau, Scythia minor), ♱ca.435 bij Marseille. Cassianus bracht een groot deel van zijn leven door onder de monniken van Palestina en Beneden-Egypte.
In Konstantinopel werd hij leerling van en diaken gewijd door Chrysostomos.Na diens verbanning stichtte hij te Massilia (Marseille) een monniken- en nonnenklooster. Door zijn geschriften De Institutis coenobiorum en Collationes Patrum oefende hij een diepgaande invloed op de ontwikkeling van het monnikendom in het westen uit. Cassianus voerde de private biecht in.
Ook trad hij op tegen het augustinisme en de predestinatieleer daarvan, waardoor hij de woordvoerder werd der semipelagianen. Uitgaven: in de Sources Chretiennes: Collationes, door Pichery (3 dln. 1955—59); De Institutis, door J. C.Guy (1965).
LITT. J.C.Guy, J.Cassianus (1961); O.Chadwick, J.Cassian (2e dr. 1968).
