verzamelnaam voor een reeks pseudo-mystieke sektes zonder samenhang of organisatie, die in de 13e en 14e eeuw in Duitsland, de Nederlanden en Noord-Frankrijk voorkwamen en waarvan de invloed zich uitstrekte tot in de 16e eeuw. Deze sekten huldigden een pantheïstische mystiek.
Zij verwierpen wezenlijke christelijke geloofswaarheden zoals schepping en verlossing, de kerkelijke organisatie en de zedenwet. Hun libertinisme werd dikwijls door hun tegenstanders fel overdreven.
Bloemaerdinne wordt als een vertegenwoordigster van deze sekten beschouwd.
LITT. J.Lindeboom, Stiefkinderen van het christendom (1929); R.E.Lerner, The heresy of the Free Spirit in the later middle ages (1972).
