Russisch politicus, *19.12. 1906 Kamenskoje (het latere Dnjeprodsjersjinsk); zoon van een metaalarbeider. Brezjnev werd in 1923 lid van de Komsomol (communistische jeugdbeweging) en trad in 1931 toe tot de communistische partij.
Hij werd agronoom en metallurgisch ingenieur. Gedurende de Tweede Wereldoorlog deed Brezjnev aan het zuidelijk front dienst als legercommissaris, in welke hoedanigheid hij in 1943 tot generaal-majoor werd bevorderd.
Van 1939—41 en van 1947-50 was hij partijsecretaris van het district Djnepropetrovsk, in 1946 van de stad Zaporosje. In 1952 werd Brezjnev eerste partijsecretaris van de SSR Moldavië.
Van 1952-53 was hij kandidaat-lid van het partijpresidium dat toen de plaats van het Politbureau ging innemen. Brezjnev bekleedde sindsdien weer militaire functies en kreeg in 1953 de rang van luitenant-generaal.
Van 1954— 56 had Brezjnev de leiding over de agrarische ontsluiting van Kazakstan (vanaf 1955 als partijsecretaris); een van de belangrijkste projecten van de periode Chroesjtsjov. Brezjnev werd in 1957 lid van het partijpresidium en werkte van 1957—60 als Chroesjtsjovs voornaamste medewerker in het partijsecretariaat.
Van 1960-64 was Brezjnev staatshoofd (voorzitter van het presidium van de Opperste Sovjet). Hij werd na Chroesjtsjovs val als diens opvolger in het partijbestuur aangewezen (okt. 1964) en kreeg in 1966 in zijn hoedanigheid van eerste partijsecretaris de titel secretaris-generaal, een titel die voorheen slechts aan Stalin was toegekend.
Bovendien werd het partijpresidium weer in Politbureau omgedoopt. Ook in andere opzichten voltrok zich onder Brezjnev een zekere mate van restalinisatie.
In 1976 werd Brezjnev tot maarschalk benoemd. Brezjnevs partijorthodoxie gaat gepaard met een behoedzaam, maar betrekkelijk expansief diplomatiek beleid en voornamelijk economische bestuurshervormingen.
De Sovjetregering draagt sinds zijn benoeming tot partijsecretaris het karakter van collectief leiderschap. Werken: Auf dem Wege Lenins.
Reden und Aufsätze (2 dln. 1971).
LITT.P.A.Smith, L.I.Brezjnev, professional politician, sovjet-style (in: R.Swearingen, Leaders of the communist world, 1971); M.Morozov, L. Brezjnev (1973); J.Dornberg, Brezjnev, the masks of power (1974).
