v./m. (-en),
1. reis naar een heilige plaats om daar te bidden: ter bedevaart gaan of reizen; een bedevaart doen;
2. de gezamenlijke personen die een bedevaart doen.
De heilige plaats waarop de bedevaart gericht is, is een plaats waar een godheid of een heilige zich gemanifesteerd heeft en nu aanwezig wordt geacht in beeld of relikwie. Het doel van de bedevaart, die bij voorkeur te voet wordt uitgevoerd, is de verering van de god of heilige en/of het ontvangen van zijn zegen. Het zoeken van de gemeenschap der gelovigen is echter ook een belangrijk motief. Zo trekken b.v. hindoes naar Benares, Puri (Jagannath) of Mathura (Krishna), boeddhisten op Sri Lanka naar de Adams Peak (voetstappen van Boeddha), joden en christenen naar Jeruzalem, moslims naar Mekka en naar graven van heiligen, rooms-katholieke christenen naar Lourdes, Kevelaer enz. De pelgrim moet zich meestal onthouding opleggen en offers, wijgeschenken brengen en/of gebeden zeggen, baden nemen, water drinken of bepaalde voorwerpen aanraken. [prof.dr.D.J.Hoens] LITT. P.Cabanne, Les pèlerinages (1960); J.Simption, Pilgrimage, an image of mediaeval religion (1975)
Nadat de Reformatie de praktijk van het pelgrimeren zeer sterk had af geremd, ontwikkelde zich vanaf de 17e eeuw een herleving in de context van de contrareformatische vroomheid. De graven van Petrus en Paulus te Rome en nieuwe centra van Mariaverering kregen bijzondere aandacht. Bekende katholieke bedevaartplaatsen in onze tijd zijn: Lourdes en La Salette (Frankrijk), Rome, Assisi, Loreto (Italië), Czestochowa (Polen), Einsiedeln (Zwitserland), Echternach (Luxemburg), Scherpenheuvel, Oostakker, Banneux, Beauraing (België), Brielle, ’s-Hertogenbosch, Maastricht, Dokkum, Alkmaar, Egmond, Heiloo, Amsterdam, Noordwijk (Nederland), Walsingham (Engeland), Trier, Fulda, Kevelaer (Duitsland). Voor 1973 werden er meer dan duizend Mariapelgrimsoorden geteld, die elk meer dan honderdduizend pelgrims per jaar trekken, terwijl de bedevaarten naar het Heilig Land en Rome steeds omvangrijker worden.
De aanmoedigingen om op bedevaart te gaan zijn even oud als de verzekering dat men er alleen goed aan doet wanneer dankbaarheid, boetvaardigheid of aan Gods wil overgegeven smeking eraan ten grondslag liggen. Theologisch ziet men in het verschijnsel een uiting van het algemeen christelijk besef van onderweg te zijn naar een definitieve bestemming die in God besloten ligt. [prof.dr.J.F. Lescrauwaet].
