Engelse popgroep, bestaande uit John Lennon (*9.10.1940 Liverpool), Paul McCartney (*18.6.1942 Liverpool), George Harrison (*25.2.1943 Liverpool) en Ringo Starr (pseud, van Richard Starkey, *7.7.1940 Liverpool). In 1956 richtten Lennon, McCartney en Harrison de skifflegroep The Quarry Men op en ca.1960 werkten zij met Stuart Sutcliffe en Pete Best professioneel als The Silver Beatles, voornamelijk in Liverpool en Hamburg.
De plaatselijke platenwinkelier Brian Epstein werd in 1962 manager van de groep, waaruit Sutcliffe en Best verdwenen, en die met Starkey als The Beatles aan het einde van dat jaar voor het eerst op de plaat te horen, en op de tv te zien was. Daarna volgde een carrière waarmee in korte tijd alle records uit de muziekindustrie gebroken werden.In 1963 werden in Engeland alleen meer dan 7 mln. Beatlesplaten verkocht, de talrijke optredens van The Beatles werden tot opgewonden massabewegingen (buiten de afgeladen zalen nog meer joelend jeugdig publiek dan erbinnen), en overal werd de groep omstuwd door uitgelaten aanhangers. Engeland was in de ban van ‘Beatlesmania’ en het verschijnsel haalde keer op keer de voorpagina’s van de kranten. In 1964 volgde hetzelfde in Amerika in nog sensationeler proporties (in april bezetten The Beatles de eerste vijf plaatsen van de hit-parade, er waren 15 Beatlesplaten in de top-100). Hun LPS werden als geen andere verkocht en 60 % van de door de radiostations uitgezonden muziek bestond uit werk van The Beatles. Tot en met 1966 traden The Beatles over de gehele wereld op en verzorgden zij een zeer regelmatige platenproduktie. In 1964 werd de film A hard day’s night en in 1965 de film Help uitgebracht; alles van deze groep was even succesvol.
Na aug. 1966 traden The Beatles niet meer op, wel bleven zij met ongekend succes platen maken. In 1967 overleed manager Epstein. Sindsdien verminderde de cohesie binnen The Beatles zodanig, dat McCartney in 1970 de groep verliet, die in 1971 officieel ontbonden werd. Daarna hebben de leden afzonderlijk hun muzikale carrière voortgezet, waarin aanvankelijk Lennon en Harrison het meeste succes hadden. Lennon heeft vooral met zijn Plastic Ono Band indrukwekkende muziek gemaakt, daarnaast ontpopte Harrison zich solistisch als een markante persoonlijkheid.
De muziek van The Beatles, aanvankelijk een Britse versie van Amerikaanse rock and roll, met invloeden van rhythm and blues (m.n. van Chuck Berry), werd gedragen door zeer oorspronkelijke composities van Lennon en McCartney. In het begin overheerste de uitbundige meerstemmige zang. De periode 1963—68 kende snelle stilistische veranderingen, waarin een smaakvol eclecticisme (gebruik van exotische en elektronische instrumenten, teksten beïnvloed door kinderliedjes of moderne poëzie) kenmerkend was. De vroegere eenvoud en spontaniteit maakten plaats voor steeds ingewikkelder experimenten, die een hoogtepunt bereikten op de LP Sgt. Pepper’s lonely hearts club band. Van het duo Lennon en McCartney bleek gitarist/bassist McCartney instrumentaal de sterkste, maar wat vocale zeggingskracht betreft werd Lennon belangrijker.
Nummers: Love me do, Please please me (1962), She loves you, I want to hold your hand (1963), All my lovin’, Can’t buy me love, I feel fine (1964), Ticket to ride, Yesterday (1965), Michelle, Yellow submarine (1966), Penny Lane, Strawberry fields forever (1967), Lady Madonna, Hey Jude (1968), Get back, Something (1969), Let it be (1970); Lp’s: Please please me, With the Beatles (1963), A hard day’s night, Beatles for sale (1964), Help, Rubber soul (1965), Revolver (1966), Sgt. Pepper, Magical mystery tour (1967), The Beatles (1968), Abbey Road (1969), Let it be (1970); films: A hard day’s night (1964), Help (1965), Magical mystery tour (1967; TV), Yellow submarine (1968; tekenfilm), Let it be (1970). John Lennon and The Plastic Ono Band, nummers: Give peace a chance (1968), Instant Kharma (1969), Power to the People (1971); LP’S: Plastic Ono Band (1970), Imagine (1971), Walls and bridges (1974). George Harrison, nummers: My sweet Lord (1970), Bangla Desh (1971), Living in the material world (1973); LP’S: All things must pass (1970), Bangla Desh (1971). Paul McCartney, LP’S: McCartney (1970), Ram (1971), Red rose speedway (1973), Band on the run (1974). Ringo Starr, nummer: It don’t come easy; LP: Sentimental journey (1970), Beaucoup of blues (1971), Good night Vienna (1974). [P.Schroder] LITT.
M.Braun, The Beatles’ progress (1964); H. Davies, The Beatles (1968); J.Wenner, Lennon remembers (1971); P.McCabe en D.Schonfeld, Apple to the core (1972); R.DiLello, The longest cocktail party (1972); R.Carr en T.Tyler, The Beatles (1975).
