Frans filosoof, *18.11.1647 Carlat, ♱28.12.1706 Rotterdam. Bayle, zoon van een hugenoots geestelijke, ging als jongeman over tot het katholicisme, maar keerde spoedig tot het protestantisme terug.
Hij studeerde te Genève, werd in 1675 hoogleraar te Sedan en in 1681 te Rotterdam. In 1693 werd hij afgezet wegens te radicale opvattingen.De scepticus Bayle was een wegbereider van de Franse Verlichting. Zijn aanvaarding van het cartesiaanse standpunt dat ware kennis uit heldere en duidelijke ideeën bestaat, voerde hem tot de conclusie dat deze ideeën niet te funderen zijn. Daarom zijn geloof en zedelijkheid volgens hem ook nergens op te grondvesten, reden dat Bayle een volledige scheiding van verstand, geloof en moraal predikte. Hij verwierp alle metafysica, wilde een scherpe scheiding van kerk en staat en bepleitte religieuze verdraagzaamheid. Werken: Critique générale de l’histoire du calvinisme de Mr.Maimbourg (4 dln. 1684), Commentaire philosophique sur les paroles de Jésus Christ: Contrains-les d’entrer (3 dln. 1686), Dictionnaire historique (2 dln. 1695—97). Uitgave: P.Bayle, Oeuvres diverses, door E.Labrousse (4 dln. 1964—68).
LITT. P.Dibon, P.Bayle (1959); H.T.Mason, P. Bayle et Voltaire (1963); C.B.Brush, Montaigne et Bayle (1966).
