actieradius - ac'tieradius, m. (geen mv.), afstand waarover een werking zich uitstrekt, b.v. van geschut, van een vliegtuig, van televisie.
Burgerluchtvaart: actieradius is de grootste afstand, in rechte lijn gemeten, die een luchtvaartuig onder bepaalde omstandigheden zonder onderbreking kan afleggen. Men zou beter van vlieglengte kunnen spreken.
Militaire luchtvaart: hier is actieradius de grootste afstand, in rechte lijn gemeten, tussen startpunt en punt van actie (actieduur ca. 10 min.) van een vliegtuig alsmede de retourvlucht, welke afstand zonder onderbreking of brandstof-innemen afgelegd moet kunnen worden.
Scheepvaart: de grootste afstand die een schip met volle bunkers kan afleggen zonder brandstof bij te tanken.
De actieradius hangt behalve van de hoeveelheid brandstof die kan worden meegenomen, af van de snelheid van het schip en factoren zoals wind, stroom en zeegang. Daarnaast is ook de vaarduur van belang (schepen met kernvoortstuwing), omdat ook het menselijk uithoudingsvermogen een rol speelt. De actieradius wordt vaak aangegeven door twee getallen, gescheiden door een schuine streep: Het eerste geeft de af te leggen afstand (in zeemijl), het tweede de snelheid (in zeemijl per uur). Bij ‘economische vaart’ is het brandstofverbruik per afgelegde zeemijl het laagst en derhalve de actieradius het grootst. Als vuistregel wordt gehanteerd, dat dit halverwege de maximum-snelheid het geval is.
