(PCB’S), m. (mv.), verzamelnaam voor een groot aantal verschillende mengsels van meer of minder gechloreerde bifenylen en gechloreerde verwante verbindingen.
© Dank zij hun hoge kookpunt (278—415 °C), onbrandbaarheid, chemische resistentie, hoge viscositeit, thermische stabiliteit en hoge diëlektrische constante hebben de verschillende PCB’S vele toepassingsgebieden gevonden. De commercieel belangrijke mengsels variëren van olie-achtige vloeistoffen tot hoogkristallijne vaste stoffen. Zij worden m.n. gebruikt in isolatiemateriaal (o.a. in TL-buizen) en als beschermlaag op hout en andere constructiematerialen; verder o.a. in verf, lijmstoffen, hogedruksmeermiddelen, warmtegeleidend materiaal en in harders voor plastics. Na gebruik komen de PCB’S vermoedelijk voor een groot deel via de vuilverbranding (waar ze niet worden afgebroken) in de atmosfeer en worden tenslotte op de bodem en in het water neergeslagen.
Polychloorbifenylen leiden tot verminderde vruchtbaarheid bij mens en dier en zijn in hogere concentraties giftig en kankerverwekkend. Door hun persistentie (trage afbraak in de natuur) hopen deze stoffen zich op in de lichaamsvetten, evenals veel andere chloorkoolwaterstoffen (b.v. DDT en hexachloorbenzeen). Polychloorbifenylen komen nu overal in de natuur voor. Rioolslib blijkt veel PCB te bevatten, en zelfs in regen zijn concentraties tot 100 ng/g regenwater aangetoond. In de Noordzee is de vervuiling door PCB vijftot tienmaal groter dan die van alle pesticiden samen.
Kabel j au wie vers uit het zuidelijk deel van de Noordzee blijken concentraties aan PCB te bevatten die de Amerikaanse gezondheidsnormen ver overschrijden. De fabricage en handel van PCB’S is al gedeeltelijk verboden en wordt streng gecontroleerd.
