Encyclopedie van de evolutiebiologie

Prof. Nico M. van Straalen (2019)

Gepubliceerd op 14-05-2020

Thoracale wervels

betekenis & definitie

Elementen van de wervelkolom in de borststreek die ribben dragen

De mens heeft twaalf thoracale wervels, genummerd T1 t.m. T12, maar de mensapen hebben er 13, behalve de orang-oetan die er ook 12 heeft. Mensapen met 13 thoracale wervels hebben ook 13 ribben maar één lendenwervel minder. Het totaal van thoracale, lumbale en sacrale wervels is bij alle Catarrhini gelijk aan 22.

De thoracale wervels articuleren met de ribben via een vlakje op het dwarsuitsteeksel aan de zijkant van de wervel; dit vlakje, genaamd facet, articuleert met een knobbel op de rib, de tuberkel. Daarnaast zijn er op het wervellichaam nog twee demifacetten aanwezig, die beide articuleren met een rib, de bovenste met de rib van de wervel erboven, de onderste met de “eigen” rib. Elke rib is dus met twee wervels van de wervelkolom verbonden, behalve de rib aan T1.

De thoracale wervels staan niet in rechte lijn onder elkaar, maar maken een bocht naar achteren. Dit noemt men de kyphose van de rug. Samen met de lordose in de lendenstreek geeft dit een S-vorm aan de wervelkolom waardoor schokken in loodrechte richting goed opgevangen kunnen worden, een aanpassing aan het bipedalisme.

De grootte van de thoracale wervels neemt stapsgewijs toe gaande van frontaal naar caudaal. Er is ook een trend in de hoek die de doornuitsteeksels maken met de wervel: ze gaan steeds meer naar beneden staan.

De wervels van de neanderthaler en Australopithecus zijn niet veel anders dan die van de mens, behalve dat ze wat groter zijn en langere doornuitsteeksels hebben, wat duidt op goed ontwikkelde rugspieren.