Muziek lexicon

Mr. G. Keller en Philip Kruseman (1932)

Gepubliceerd op 15-06-2021

Orlando di lasso

betekenis & definitie

(Orlandus de Lassus, Roland Lassus) (Portret plaat 24), * verm. 1532 te Bergen (Heneg.), ✝ 14. 6. 1594 te München, een der grootste componisten der 16de eeuw. Was als kind koorknaap te Bergen, vergezelde den onderkoning van Sicilië, Ferdinand Gonzaga, naar zijn land, kwam na de mutatie van zijn stem in dienst van den markies Della Terza te Napels en trad omstreeks 1553 als kapelmeester aan het Lateraan op.

Een reis door Frankrijk en Engeland eindigde 1555 te Antwerpen, waar hij een bundel vierstemmige madrigalen in het licht gaf, terwijl tegelijkertijd een deel vijfstemmige madrigalen te Venetië verscheen. Hertog Albrecht V van Beieren benoemde hem 1560 tot dirigent zijner hofkapel te München en dat is hij tot zijn dood gebleven. Zijn laatste levensjaren waren door zijn zwaarmoedigheid, gevolg van overspanning, vergald.Lasso is een der vruchtbaarste componisten van alle tijden. Hij componeerde meer dan 2000 werken, waaronder 46 missen (Triste départ, Jesus ist ein süsser Name, 6 stemmig, Domine, Dominus noster, 6-stemmig), de zeven Psalmi Davidis poenitentiales, 5-stemmig, het prachtwerk Patrociniam musices, 5 dln., op kosten van den hertog van Beieren uitgegeven, bevattend 21 motetten. 5 missen, 5 officiën, 19 magnificat, enz. Een bundel van 100 magnificat van zijn hand gaf zijn zoon Rudolf in het licht. In het geheel componeerde hij 1200 motetten, verder tal van wereldlijke liederen, ook op Duitschen tekst, villanellen, madrigalen, enz. Een uitgave van Lasso's gezamenlijke werken, bezorgd door Fr. X. Haberl en Ad, Sandberger verschijnt sinds 1894 bij Breitkopf und Härtel. Van de 60 deelen, waarop de omvang is geraamd, zijn tot nog toe 21 verschenen. Zijn leven beschreef o.a. dr. F. C. Kist (1841), doch diens werk is na de jongste onderzoekingen verouderd. Jonger en vollediger zijn de biografieën van Ch. v. d. Borren, dagteekenend uit 1920 en E. Closson, 1919 verschenen. Ook mogen we niet verzuimen gewag te maken van Sandbergers werk: Beiträge zur Geschichte der Bayrischen Hofkapelle unter Orlando (3 dln. 1894—1895). Te München is in 1849 en te Bergen in 1853 een standbeeld voor den componist opgericht. Lasso's zonen, Ferdinand en Rudolf di Lasso, hebben beiden een goeden naam verworven als componisten van voor het meerendeel kerkelijke werken.

< >