(Latijn) Verkleining. In polyphone werken, o.a. canon en fuga (zie daar) aanduiding voor een thema, in kortere notenwaarden dan de oorspronkelijke. „Per diminutionem” is in de verkleining of verkorting.
Tegenstelling: per augmentationem. Zie o.a. J. S. Bach's „Die Kunst der Fuge”, Beethoven's sonate op. 110 (fuga) en doorwerking v.h. laatste deel der 8e sinfonie, Wagners ouverture van „Die Meistersinger von Nürnberg", Rimsky Korsakoffs „Sheherazade". Ook in de mensurale muziek (zie daar) werd de diminutio gebruikt om de verkorting, tot de helft van de notenwaarden aan te geven. Zie verder de speciale werken over muziekgeschiedenis.