de hoogste stem in de meerstemmige zetting, ook melodiestem genaamd, omdat aan de B. de melodie is toebedeeld, behalve in levenszorgen, vaak zorgen voor anderen, verscheen, In een lexicon als dit is het de plaats niet om in den breede uit te weiden over Brahms' plaats in de wereld der muziek. In de dagen, dat er gestreden werd over Wagners kunst, is Brahms tegenover hem gesteld.
Tegenover de Wagnerianen stonden de Brahmsianen. Dat is geschiedenis, wij weten nu beter, weten, dat de aldus getrokken scheidingslijn verkeerd liep. Wat aan Brahms zijn plaats onder de grootsten heeft verzekerd is het diepe dichterlijke gevoel weergegeven in volmaakten vorm. Zijn kunst spreekt niet altijd onmiddellijk tot den hoorder, doch de bekoring ervan groeit naarmate men er zich meer inleeft. Dat geldt niet enkel voor zijn symphonieën, maar voor alle werken des meesters, in welken vorm ook aan zijn muzikale inspiratie uiting heeft gegeven. Brahms heeft, met uitzondering van de opera, in haast alle genres gewerkt. Hij componeerde: vier symphonieën (C-mol, D-dur, Fdur en E-mol), twee serenades, twee ouvertures (Akademische en Tragische), Variationen iür Orchester, twee pianoconcerten (D-mol en Besdur), een vioolconcert, een concert voor viool en violoncel, twee strijksextetten en twee strijkkwintetten en een clarinetkwintet, drie strijkkwartetten, drie pianokwartetten, vijf pianotrio's, drie sonates voor viool en piano, twee violoncelsonates, twee clarinetsonates, drie pianosonates, alsmede variaties, balladen, rhapsodieën, enz. voor piano, orgelwerken, Ein Deutsches Requiem voor koor, solostemmen en orkest, Rinaldo-cantate, Triamphlied, Schicksalslied, Rhapsodie, Gesang der Parzen, Narde, alle voor koor en orkest, motetten, mannen- en vrouwenkoren, Liebesliederwalzer en Zigeunerlieder voor vier stemmen met piano (tweeen vierhandig), duetten, talrijke liederen en romancen, enz. Een thematische catalogus is door N. Simrock opgesteld. Zijn omvangrijke briefwisseling is door de goede zorgen van de te Berlijn opgerichte Brahmsgesellschaft in het licht gegeven in 16 deelen. In 1899 is te Meiningen een bronzen borstbeeld van den meester onthuld. Sinds 1908 is Weenen een Brahmsmonument van Rud. Weyer rijk. De volledigste biografie des meesters is van Max Kalbeek (vier deelen). Een andere schreef W. Niemann (1920), terwijl een Ned. biogr. van Wouter Hutschenruyter (1928) is verschenen.