Muziekencyclopedie

S. van Ameringen (1962)

Gepubliceerd op 21-04-2020

Weber, Carl Maria von

betekenis & definitie

(Eutin, Holstein. 1786-Londen 1826), Duits componist, kreeg muziekonderricht o.a. van Michael Haydn te Salzburg. Na theoretische studies te Wenen werd hij in 1804 dirigent te Breslau. dan hofsecretaris te Stuttgart. tot 1810. toen hij wegens een financieel schandaal uit het land werd verbannen.

Als briljant pianovirtuoos ondernam hij concertreizen, totdat hij (1813-1816) de leiding kreeg van de opera te Praag. In deze tijd schreef hij o.a. de muziek voor Leyer und Schwert van Körner, een werk dat de grondslag legde voor zijn populariteit. De koning van Saksen riep hem in 1816 naar Dresden, waar hij de Duitse opera tot bloei bracht. Dan volgt het schitterendste tijdperk van zijn loopbaan: 1821 werden te Berlijn opgevoerd zijn opera’s Preziosa en vooral Der Freischütz, die wereldberoemd werd. Voor Wenen schreef hij de (niet met gesproken dialoog maar geheel gezongen) opera Euryanthe (1823) en voor Londen Oberon (1826).Hij was zelf hierheen gegaan om 12 voorstellingen van dit laatste werk te dirigeren, hoewel hij al ernstig ziek was. Vóór de terugreis stierf hij. Weber schreef ook voor klavier (sonates, 2 pianoconcerten. Konzertstück in f, 1821) en klarinet (Concertino, 1811); voorts symfonische werken (2 symfonieën, de ouverture Turandot, 1809; door P.Hindemith als thema genomen), de nog steeds populaire Aufforderung zum Tanz (1819), liederen, koorwerken, missen en cantates (Natur und Liebe, 1818). Weber was door zijn volksliedachtig melos en zijn innige verbondenheid met de natuur van zijn vaderland de eerste nationaal-Duitse operacomponist. Niet alleen de keuze van zijn onderwerpen (volkssage, natuurpoëzie, bijgeloof, middeleeuwse riddertijd, elfenwereld), maar ook de verzadigde en kleurrijke instrumentatie zijn typisch romantische kenmerken. Vnl. in zijn grote romantische opera Euryanthe (leidmotieven, toonsoortensymboliek, orkestbehandeling) heeft hij de grondslagen gelegd voor het muziekdrama van Wagner.

< >