Dorp, ontstaan in de middeleeuwen tussen de Geul en de flank van het plateau van Ubachsberg. Wijlre wordt in 1147 voor het eerst vermeld.
In 1262 was het een zelfstandige parochie. Het dorp ontwikkelde zich in de 12de eeuw tot een Vrije Rijksheerlijkheid, waarvan het grondgebied tot 1982 een lange westelijke uitloper had langs de oude weg Maastricht-Aken en het dorp Scheulder tot het gehucht Wolfshuis.
Aan de noordoostzijde van het wegdorp Wijlre werd in 1846-'53 de spoorlijn Maastricht-Aken aangelegd. Na de Tweede Wereldoorlog heeft de bebouwing zich verder ontwikkeld tussen de spoorlijn en de weg naar Valkenburg.
