Eerste Exloërmond. Dit langgerekte kanaaldorp, ten noorden van Tweede Exloërmond, werd rond 1835 gesticht toen vanuit het Groningse Musselkanaal een mond werd gegraven die in het Drentse gebied als enkel kanaal westwaarts liep.
Aardige woonhuizen zijn: Eerste Exloërmond 132 (circa 1900), een voorbeeld van een bescheiden veenkoloniale arbeiderswoning, en de notabelenwoning Eerste Exloërmond 140 (circa 1910). Interessante boerderijen zijn de forse krimpenboerderij Eerste Exloërmond 76 (circa 1900), met neorenaissance-elementen, en de rond 1925 opgetrokken meer moderne krimpenboerderijen Eerste Exloërmond 123 en 133 met expressionistische elementen. De voorm. openbare lagere school (Eerste Exloërmond 99-99a) is een tweeklassige school uit circa 1905. Het rond 1930 gebouwde blokvormige trafohuisje (tegenover Eerste Exloërmond 118) heeft expressionistische details.
