Woordenboek van medische eponiemen

T.Beijer en C.G.L.Apeldoorn (1998)

Gepubliceerd op 17-06-2020

bloeddrukmeter van Riva-Rocci

betekenis & definitie

sfygmomanometer, een apparaat om de bloeddruk te meten. Riva-Rocci’s naam wordt vaak afgekort tot RE om de waarde van de bloeddruk aan te geven: RR 130/80.

De Engelse predikant Stephen Hales (1677-1761) was de eerste die bloeddrukmetingen verrichtte. Bij een paard bracht hij een lange glazen buis in de halsslagader, zodat het bloed er in kon opstijgen. De bloedkolom bereikte een hoogte van ongeveer 275 centimeter (directe bloeddrukmeting). In 1733 publiceerde hij zijn bevindingen in Haemostatics, het tweede deel van zijn Vegetable Statics.

Om de bloeddruk bij de mens te meten behoorde de directe bloeddrukmeting nu niet bepaald tot de veiligste en geschiktste methoden. De Duitse fysioloog Carl Friedrich Wilhelm Ludwig (1816-’95) was een van de eersten die met de door hem geconstrueerde kymograaf de menselijke bloeddruk bestudeerde. In 1854 beschreef zijn Duitse collega, Karl von Vierordt (1818-’84), fysioloog en hoogleraar in Tübingen, de sfygmograaf, waarmee de arteriepols grafisch kon worden opgetekend: Die bildliche Darstellung des menschlichen Arterienpulses (Lindeboom, 1993). Naar aanleiding van deze methode ontwikkelde de Italiaanse arts Scipione Riva-Rocci (1863-1937) in 1896 de sfygmomanometer, waardoor de bloeddrukmeting bij de mens op grote schaal tot de mogelijkheden behoorde (Un nuovo sfigmo-manometrb). Hij introduceerde hiertoe een om de bovenarm gelegde holle manchet die met lucht wordt opgepompt tot de polsslag niet meer voelbaar is. Aangezien de holle ruimte in de manchet met een manometer verbonden is, kan de bereikte druk worden afgelezen. Toen Harvey Cushing in 1901 van zijn Europese reis in de Verenigde Staten terugkeerde, bracht hij de draagbare bloeddrukmeter van Riva-Rocci mee. Als eerste clinicus introduceerde Cushing het apparaat in Amerika (Bordley). Aanvankelijk geschiedde de meting palpatoir, totdat in 1905 de Russische arts Nicolai Sergejewitsj Korotkoff (1874-1920) de auscultatore methode invoerde.

< >