Literatuur, Geschiedenis en Theorie

J.A. Dautzenberg (2009)

Gepubliceerd op 08-02-2017

Kees van Beijnum

betekenis & definitie

Nederlands romanschrijver (*1954). De journalist Van Beijnum publiceerde in 1991 Over het IJ, een soort documentaire roman over een moordzaak in Amsterdam, waarmee hij afscheid nam van de journalistiek om zich te gaan toeleggen op fictie.

In 1994 volgde de roman Hier zijn leeuwen, die echter weinig indruk maakte. De volgende daarentegen, Dichter op de Zeedijk (1995), had groot succes bij critici en publiek. Het is een portret van de opgroeiende Constant Wegman op de Amsterdamse Zeedijk én van deze buurt zelf vol randfiguren als hoeren, kleine misdadigers en alcoholisten. Terwijl Constant in de loop van het boek van kind tot puber opgroeit, verhardt de gemoedelijke sfeer in de wijk door de toenemende invloed van drugs. In 1998 verscheen De ordening, over een jonge vrouw die het archief van een vroegere landverraadster gaat ordenen en zich niet kan onttrekken aan de vraag naar goed en kwaad, waarheid en leugen, feit en fictie.

Zeer bekend, mede door de verfilming ervan, werd De oesters van Nam-Kee (2000). De hoofdpersoon Berry verlaat voortijdig het gymnasium en komt terecht in een groep min of meer ontspoorde Amsterdamse figuren zoals die ook in de vorige boeken van Van Beijnum voorkomen. Het gaat van kwaad tot erger en uiteindelijk belandt hij in de gevangenis wegens een poging tot doodslag. ‘Hij deugt niet, deze Berry, dat is zeker, maar je kunt niet anders dan blindelings zijn partij kiezen,’ aldus Aleid Truijens in haar recensie.

Minder positief werd De vrouw die alles had (2002) ontvangen. Daarin ploetert een vrouw van middelbare leeftijd aan een filmscenario dat gebaseerd blijkt te zijn op traumatische ervaringen uit haar eigen verleden. De roman is zelf opgezet als een scenario vol korte scènes, die afwisselend in heden en verleden spelen. Critici gebruikten kwalificaties als ‘humorloos’, ‘nodeloos ingewikkeld’ en ‘literair-doen’. Ook de roman Het verboden pad (2004), die zich afspeelt in een tehuis voor moeilijk opvoedbare pubers, kreeg niet veel bijval.

< >