Vlaams dichter en prozaschrijver (Brugge 1.5.1830 – Brugge 27.11.1899). Rooms-katholiek priester; leraar biologie en moderne talen te Roeselare (1854-60) en leraar filosofie te Brugge (1860-‘65).
Na conflicten met zijn superieuren werd hij kapelaan te Brugge (1865-‘72) en Kortrijk (1872-‘89). Medewerker van talrijke kranten en tijdschriften; mede-oprichter van de tijdschriften Rond den Heerd (1865-‘71) en Loquela (1881-‘95). Zijn geboortehuis is tegenwoordig het Gezellemuseum. De Zuid-Nederlandse literatuur was in de 17e en 18e eeuw in verval geraakt. Pas in de 19e eeuw kwam er weer een serieus te nemen literaire bedrijvigheid in het zuiden bij de aanhangers van de ‘Vlaamse Beweging’, die zich verzetten tegen de Franse overheersing. De belangrijkste figuur was de rooms-katholieke priester Guido Gezelle. Toen hij tegen het midden van de vorige eeuw begon te schrijven, bevonden zowel de Nederlandse als de Vlaamse poëzie zich in het dal van het romantisch-realisme.
Het romantische uitte zich in de voorkeur voor godsvruchtige en nationalistische verzen, het realistische in het uitbeelden van alledaagse huiselijke tafereeltjes en van de natuur. Ook Gezelle schreef dit soort poëzie maar hij koos zijn onderwerpen niet omdat ze nu eenmaal tot de dichterlijke canon behoorden, maar omdat ze voor hem van wezenlijk belang waren. Zaken als godsdienst en (Vlaams) nationalisme zijn wezenlijke onderdelen van zijn denkwereld en daarom weet hij ze te bezielen met een nieuwe kracht en kan hij ze op een volstrekt eigen en voor die tijd geheel nieuwe wijze in woorden uitdrukken.
