Gepubliceerd op 30-07-2017

Toeareg

betekenis & definitie

De zwervende berberstammen in de westelijke Sahara, die onder zware druk van de autoriteiten staan om van hun identiteit afstand te doen.

De naam Toeareg is afgeleid van het Arabische tawarik; het werkwoord tarake betekent opgeven, verwaarlozen. De naam kan als volgt worden uitgelegd: zij die het heidendom hebben opgegeven voor de islam. De meeste Toeareg leven in het zuiden van Algerije, het noordoosten van Mali en het noordwesten van Niger. Verder komen ze sporadisch voor in Mauritanië, Nigeria en Sudan. De Toeareg behoren tot het volk van de berbers. De Toeareg leiden een zwervend bestaan en spreken eigen (berber)talen. Hoewel ze in de loop van de eeuwen islamitisch zijn geworden, is hun geloof doorspekt met elementen uit de oorspronkelijke religie. In tegenstelling tot andere moslims zijn bij de Toeareg de mannen gesluierd en de vrouwen niet. Het onderscheid tussen de Toeareg en de overige bewoners is vervaagd door vermenging met Arabieren en negers.

De Toeareg kennen een indeling in twee klassen. Tot het begin van de twintigste eeuw waren de edelen begeleiders of berovers van karavanen, en hielden ze kudden. De slaven werkten in de landbouw. Door de afschaffing van de slavernij door de Franse kolonisten en de geleidelijke vervanging van `het schip van de woestijn' (de kameel) door gemotoriseerd transport, werd het voor de Toeareg moeilijk hun oorspronkelijke levenswijze te handhaven. Bovendien dwongen na de dekolonisatie in het begin van de jaren zestig, de nieuwe machthebbers de Toeareg zich aan te passen. Ze moesten hun nomadenbestaan opgeven en een vaste woonplaats kiezen. Hun positie werd nog benarder door de extreme droogte die de Sahel vanaf het einde van de jaren zestig jarenlang vrijwel onleefbaar maakte. Veel Toeareg trokken naar de steden of kwamen in opstand tegen de machthebbers; vandaar dat er in landen als Niger en Mali tot halverwege de jaren negentig oorlogen met de Toeareg werden gevoerd. Velen hebben intussen hun karakteristieke leefwijze op moeten geven. In totaal zijn er nog zo'n half miljoen Toeareg.

< >