Duits oorlogsmisdadiger, bijgenaamd Todesengel, wat letterlijk `engel des doods' betekent.
Josef Mengele studeerde medicijnen en filosofie in München. Hij werd een vurig aanhanger van het nationaal-socialisme en geloofde stellig in de superioriteit van het Arische ras. In 1939 sloot Mengele zich bij de Waffen-SS aan. Vervolgens werkte hij tot 1943 in Frankrijk en in de Sovjetunie als medisch officier in het Duitse leger. In dat jaar werd hij door Himmler aangesteld als kamparts van het concentratiekamp Auschwitz. Op bevel van Mengele werden hier tot het eind van de oorlog ongeveer vierhonderdduizend gevangenen, van wie de meesten joden, naar de gaskamer gezonden. Daarnaast gebruikten hij en zijn medewerkers vele gevangenen als proefpersonen om zijn vaak afgrijselijke medische experimenten op uit te testen. Bijzonder berucht werden zijn experimenten op tweelingen.
In 1945 werd Mengele door de Amerikanen gearresteerd. Door het opgeven van een valse naam wist hij echter kort daarna vrij te komen, waarna hij via Italië naar Zuid-Amerika uitweek. Van 1951-59 verbleef Mengele in Argentinië. Aan het begin van de jaren zestig dook hij onder de naam Wolfgang Gerhard op in Brazilië, waar hij op een koffieplantage werkte. Vanaf 1975 verbleef hij bij een Oostenrijkse familie in Sao Paulo.
In de jaren zeventig startte Israël met steun van de Amerikaanse en de West-Duitse justitie een grootscheepse zoekactie naar de verblijfplaats van Mengele om hem in Israël terecht te laten staan. Hoewel het spoor uiteindelijk naar Brazilië leidde, is Mengele nooit berecht. Hij kwam in 1979, mogelijk als gevolg van een hartaanval, bij het zwemmen om het leven. Zijn dood werd pas in 1985 bevestigd door onderzoek van zijn stoffelijk overschot en door verklaringen van getuigen.
