Keizer van Abessinië (Ethiopië) van 1889-1913.
Meneliks eigenlijke naam was Sahle Miriam. Hij was de zoon en opvolger van een lokale vorst. Volgens Menelik stamde hij af van Menelik I, de legendarische zoon van koning Salomo en Makeda, koningin van Ethiopië, die dezelfde zou zijn als de bijbelse koningin van Sheba.
Na interne twisten, waarbij Fransen en Italianen waren betrokken, werd Menelik dankzij Italiaanse hulp in 1889 keizer van Abessinië. Menelik II ontpopte zich echter allesbehalve als een stroman van de Italiaanse kolonisten. In een oorlog met Italië (1895-96) bracht hij het oprukkende Italiaanse leger bij Adua een zware nederlaag toe. Deze overwinning was sensationeel, omdat Abessinië daarmee als enige Afrikaanse staat in de koloniale tijd een Europese staat wist te verslaan. Menelik II verwierf zich daardoor aanzien bij de Europese rivalen van Italië. Met Frankrijk en Groot-Brittannië werden vervolgens goede betrekkingen onderhouden. Desondanks nam de invloed van de Europese mogendheden in Abessinië toe. Feitelijk verdeelden Italië, Frankrijk en Groot-Brittannië het land in 1906 in invloedssferen.
Menelik II wist tijdens zijn regering het machtsevenwicht tussen de lokale vorsten te bewaren; hij bezorgde Abessinië flinke gebiedsuitbreiding. Het land werd gemoderniseerd; de slavernij werd afgeschaft en er kwam leerplicht.
In oktober 1907 werd Menelik II door een beroerte getroffen. In 1908 wees hij zijn kleinzoon Lidj Jasu als opvolger aan. Er brak een felle strijd om de macht uit, omdat Lidj Jasu minderjarig was. Op 15 mei 1911 kon hij door zijn aanhangers tot opvolger van Menelik II worden uitgeroepen. Officieel besteeg hij de troon na de dood van zijn grootvader in 1913. Hij regeerde niet lang. Op 16 april 1916 ging hij officieel tot de islam over, wat een grote schok betekende in het overwegend christelijke Abessinië. Op 27 september 1916 werd hij afgezet.
