Samenwerkingsverband van voormalige republieken van de Sovjetunie.
Op initiatief van Boris Jeltsin, de president van de Russische Federatie, ondertekenden de presidenten van elf voormalige Sovjetrepublieken op 21 december 1991 in Alma Ata documenten die de basis legden voor nieuwe vormen van samenwerking in de voormalige Sovjetunie. Daarmee kwam een eind aan de Unie van Socialistische Sovjet Republieken. De elf republieken waren: Rusland, Wit Rusland, Oekraïne, Azerbeidzjan, Armenië, Moldavië, Kirgizië, Oezbekistan, Tadzjikistan, Turkmenistan en Kazachstan. Georgië was als waarnemer aanwezig. De drie onafhankelijke Baltische republieken Estland, Letland en Litouwen bleven buiten het GOS.
Het Gemenebest wil geen nieuwe Sovjetunie zijn. Het hoogste coördinerende orgaan is de Raad van Staatshoofden die twee maal per jaar bijeenkomt. Het voorzitterschap rouleert. Daarnaast vergaderen ook de regeringsleiders en de vakministers regelmatig.
Het GOS bleek in de praktijk niet meer te zijn dan een zeer los verband van de elf republieken. Ieder lid voerde een eigen binnen- en buitenlandse politiek; er was nauwelijks of geen onderlinge afstemming. Vooral voor armere republieken als Oezbekistan, Tadzjikistan, Turkmenistan en Kazachstan bleek het moeilijk om economisch zelfstandig te zijn. In de voormalige Sovjetunie was veel onderlinge handel en hulp; deze viel voor een belangrijk deel weg.
