De regeringsvorm in Frankrijk na het laatste keizerrijk.
Wegens grote ontevredenheid over het bewind van keizer Napoleon III (1852-70) werd in Frankrijk tijdens de Frans-Duitse oorlog (1870-71) op 4 september 1870 de republiek uitgeroepen. De republiek leed een zware nederlaag tegen Duitsland, en moest in een vernederende vrede Elzas-Lotharingen afstaan. In 1875 werd de Derde Republiek grondwettelijk vastgelegd.
De periode van de Derde Republiek werd gekenmerkt door politieke instabiliteit; tot 1914 bleven de Franse kabinetten gemiddeld nog geen jaar in het zadel. De Eerste Wereldoorlog zorgde voor een tijdelijke nationale solidariteit, maar na 1918 was Frankrijk politiek weer bijzonder onrustig. Tussen de wereldoorlogen telde Frankrijk vierenveertig kabinetten en twintig premiers. Internationaal deed de Derde Republiek echter goede zaken; het Franse koloniale rijk werd sterk uitgebreid.
In 1940 werd Frankrijk opnieuw door de Duitsers onder de voet gelopen. Feitelijk kwam toen door de vorming van het Vichy-bewind een eind aan de Derde Republiek. Formeel bleef de republiek tot eind 1946 bestaan. In oktober 1946 keurde de Franse bevolking in een referendum een nieuwe grondwet goed, die de vestiging van de Vierde Republiek betekende.
