Huisvriend van (de familie van) prins Bernhard; geboren in 1888 te Pyatigorsk, overleden in 1968 te Diepenheim; was tot zijn dood de trouwe metgezel van Bernhards moeder, prinses Armgard.
Alexis Pantchoulidzew werd op 18 september 1888 geboren in het Russische Pyatigorsk. Hij had vermoedelijk als kolonel gediend in het tsaristische leger, toen hij na de Eerste Wereldoorlog uit Rusland wegvluchtte en na allerlei omzwervingen bij de ouders van prins Bernhard terechtkwam. Hij nam bij hen zijn intrek op landgoed Reckenwalde en kreeg daar het beheer over de paarden. Hij gaf er Bernhard en diens broer Aschwin paardrijles. Na de dood in 1934 van Bernhards vader, prins Bernhard zur Lippe, bleef de ‘kolonel’ bij Armgard wonen hij zou haar nooit meer verlaten. Pantchoulidzews echtgenote was voordien al in Parijs overleden.
In 1937 was Pantchoulidzew een van de getuigen bij het huwelijk van prins Bernhard met prinses Juliana. Prins Bernhard heeft altijd categorisch ontkend dat zijn moeder en de kolonel een intieme relatie hadden. In een brief aan de Volkskrant in februari 2004 schreef de prins daarover onder meer: ‘hun onderlinge verhouding werd tot aan zijn einde toe gekenmerkt door een bepaalde mate van afstandelijkheid’.
Na de Tweede Wereldoorlog verhuisde Pantchoulidzew met prinses Armgard mee naar Nederland. Daar namen zij in 1952 hun intrek in kasteel Warmelo bij Diepenheim in Overijssel. Evenals Armgard kreeg hij de Nederlandse nationaliteit. Regelmatig zou hij in de jaren ’50 en ’60 met prins Bernhard op reis gaan. De vertrouwensband was groot: Bernhard noemde de kolonel zijn oudere, wijzere broer.
Pantchoulidzew speelde ook een rol in de Lockheed-affaire, die overigens pas na zijn dood aan het licht kwam. ‘Tschuli’ was, net als ene ‘Victor Baarn’, een van degenen die begin jaren ’60 geld had gekregen van Lockheed, geld dat volgens de vliegtuigbouwer bestemd was voor prins Bernhard. De prins reageerde volgens de Commissie van Drie, die in 1976 de affaire onderzocht, erg verbaasd toen hij hoorde dat Pantchoulidzew bij dergelijke geldtransacties betrokken was geweest. De commissie kon niet hard maken dat de kolonel ten behoeve van de prins was opgetreden als tussenpersoon, maar de suggestie was duidelijk.
Pantchoulidzew overleed in 1968 op 79-jarige leeftijd. Bij zijn begrafenis in Diepenheim, waren veel leden van de koninklijke familie aanwezig, onder wie prins Bernhard, koningin Juliana en enkelen van hun dochters, alsmede prins Aschwin. Prinses Armgard, die in 1971 aan longkanker zou overlijden, moest wegens ziekte verstek laten gaan. Zie ook Armgard Prinses zur Lippe-Biesterfeld > Lockheed-affaire.
