Benaming van de dignitaris die is belast met de coördinatie van en advisering over de ceremoniële en protocollaire aangelegenheden van het hof. In die hoedanigheid heeft de ceremoniemeester een belangrijke rol in het bewaken van de koninklijke waardigheid.
De ceremoniemeester is het enige lid van de hofhouding dat bij officiële gelegenheden voor een lid van het Koninklijk Huis uit kan lopen. Belangrijk onderdeel van zijn takenpakket vormen inkomende en uitgaande staatsbezoeken, maar ook bij huwelijken en begrafenissen speelt hij een gewichtige rol. De rol van de ceremoniemeester was vroeger vooral ceremonieel van aard. Zeker tot in de 20e eeuw was de opperkamerheer-ceremoniemeester een zeer belangrijk figuur. Hij kan gezien worden als de voorganger van de grootmeester nu. Onder koningin Beatrix kreeg de functie zijn huidige, inhoudelijke invulling.
De ceremoniemeester draagt er bijvoorbeeld zorg voor dat evenementen ten paleize op gepaste wijze en volgens het protocol verlopen en dat uitnodigingen en placeringen bij koninklijke evenementen correct zijn. Ook ziet hij er op toe dat koninklijke reacties op actualiteiten, variërend van het zenden van een rouwkrans of aanwezigheid bij een begrafenis tot het zenden van een gelukstelegram of een ontvangst in het paleis, in lijn zijn met eerdere reacties. Als coördinator beschikt de ceremoniemeester over een beperkte ondersteunende staf. Het bureau van de ceremoniemeester, gevestigd op paleis Noordeinde, wordt vanwege de coördinerende rol wel als primus inter pares gezien onder de vier uitvoerende diensten van de hofhouding (naast het bureau van de ceremoniemeester: het departement van de hofmaarschalk, de intendance van de koninklijke paleizen en het koninklijk staldepartement).Vanwege het grote belang van protocollaire expertise, hebben de ceremoniemeesters onder koningin Beatrix allen een achtergrond binnen Defensie of in de diplomatieke dienst.
