Prinsenhof, verblijfsgelegenheid van de stadhouder in de Republiek der Verenigde Nederlanden, in de voornaamste steden ingericht in vroegere kloosters. Het bekendste Prinsenhof in Nederland is het voormalige Sint Aagtenklooster in Delft, waar Willem de Zwijger in 1584 werd vermoord.
Het Prinsenhof in Gent was vanaf 1353 verblijfplaats van de graven van Vlaanderen. In 1500 werd hier → Karel V geboren. Van de oorspronkelijke gebouwen bleef alleen de Donkere Poort over. Het uit 1516 daterende Prinsenhof in Antwerpen dankt zijn naam aan het feit dat Willem van Oranje hier af en toe verbleef.