XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 21-03-2017

John Tavener

betekenis & definitie

John Tavener (Londen 1944) is een Engelse componist die furore maakte met de modernistische cantate The Whale, maar later Orthodoxe liturgische muziek ging schrijven. John Tavener begon al vroeg met improviseren en componeren en werd in 1961 vaste organist van een kerk in Kensington.

Hij studeerde compositie aan de Royal Academy of Music bij Lennox Berkeley en David Lu msdaine. De laatste introduceerde bij hem het werk van Boulez en Messiaen. In zijn cantate The Whale (1965-66) koppelde Tavener hun compositieprincipes aan collagetechnieken, de ritualistische stijl van de late Stravinski en het gebruik van statische klankblokken. Met Stravinski deelde hij bovendien een voorkeur voor lineaire ontwikkeling en een belangstelling voor oude muziek, zoals blijkt uit oratoria als Ultimos ritos (1972) en Requiem for Father Malachy (1973).

In 1977 werd Tavener lid van de orthodoxe kerk, waarna hij zich liet inspireren door het Byzantijnse litur gische gezang. Dit leidde tot talloze geestelijke koorwerken die een reciterende zangstijl paren aan harmonische eenvoud vaak fungeert een aangehouden bastoon (drone) alsfundament. De hemelse helderheid en archaïsch-naïeve spiritualiteit van stukken als Akathist for Thanksgiving (1986-87) en The Apocalypse (1993) bereiken een enorm gehoor. Tavener zei hierover: 'Ik laat de Heilige Geest vrijelijk zijn werk doen.' Het Engelse publiek draagt hem op handen, maar critici plaatsen hem schamperend in de new age-hoek. Onter echt, want Taveners welluidende klanken sussen ons niet in sla ap, maar roepen juist vragen op over de zin en waarde van ons bestaan.

Oeuvre
9 muziekdramatische werken; 12 orkestwerken; 58 vocaal/instrumentale werken; 47 werken voor koor a capella;19 kamermuziekwerken.

< >