Landschap in het koninkrijk Italië. Opp. 22 950 km2; ca. 3 millioen inw.; hoofdstad Florence. T. strekt zich uit van de zee tot de Apennijnen, hoogste top de Monte Amiata 1 740 m. Het eiland Elba hoort ertoe.
De Arno doorstroomt goedbevolkte bekkens. Landbouw overweegt. Het vreemdelingenverkeer is zeer druk.Lit.: A. Mori, T. (1927); L. B. Bertarelli, Liguria, T. enz. (1923-’; 9).
Heere.
Geschiedenis
T. werd in de Oudheid → Etrurië, in de M.E. Tuscië genoemd. Bij het uiteenvallen van het rijk van Karel den Grooten kwam het in bezit van de hertogen van Spoleto. Dezen werden opgevolgd door de markgraven van Tuscië (1030). Mathilde van Tuscië, de groote steun van paus Gregorius VII, liet haar landen na aan den H. Stoel. Dit gaf aanleiding tot een langdurigen strijd met de Hohenstaufsche keizers (1139-1266), die op T. aanspraak maakten. De val der Hohenstaufen handhaafde den paus in het bezit van T. Met de opkomst van Florence, dat een groot deel van T. onderwierp, neemt de beteekenis van T. toe. Vooral sinds de → Medici (1434) het bestuur voeren. Eerst als stadhouder, daarna (1532) als hertog, en tenslotte als groothertog (1569). Toen dit huis in 1737 met Gastone was uitgestorven, ging T. over op Frans Stephanus van Lotharingen, gehuwd met Maria Teresia van Oostenrijk. Aldus kwam T. onder het Habsburgsche huis. Na Leopold II (1765-’90) kwam Ferdinand III (17901801), die op bevel van Napoleon zijn kroon moest afstaan aan Lodewijk van Parma, onder wien T. „Het koninkrijk Etrurië” werd genoemd. In 1808 werd het bij het Fransche keizerrijk ingelijfd. Na den val van Napoleon werd Ferdinand III (1815-’24) hersteld en werd T. vermeerderd met Elba en Piombini, terwijl Lucca later (1847) werd toegevoegd. De laatste groothertog was Leopold II (1824-’59), die voor de revolutie vluchtte en bij plebisciet van 1860 zijn land ingelijfd zag bij het nieuwe Italië.
Lit.: v. Reumont, Gesch. T. (1876).
Derks.