Bij de toepassing van het t. stroomt een gas of een vloeistof door een spiraal, terwijl een tweede of dezelfde stof door een andere, om de eerste spiraal heengelegde spiraal in tegengestelde richting stroomt. Het resultaat is, dat de warmte of koude van de stof in de eene spiraal, al naar de omstandigheden, zoo goed mogelijk aan de stof in de andere spiraal wordt medegedeeld.
Toepassingen,
a) Voor het verkrijgen van lage temperaturen (Hampson, ➝ Linde). De lucht, welke door de eene spiraal stroomt, ontspant zich, koelt af, wordt door de tweede spiraal teruggevoerd, waardoor de aankomende lucht in de eerste spiraal wordt voorgekoeld en tenslotte vloeibaar wordt (regeneratorspiraal).
b) Bij ➝ boilers, waarbij het verwarmende medium in een bepaalde richting door een spiraal stroomt, die zich in den boiler bevindt, terwijl de te verwarmen vloeistof in tegenovergestelde richting langs de spiraal stroomt. Hierdoor wordt het nuttig effect der verwarming vergroot.
c) Voor het condenseeren van dampen bij gefractionneerde distillatie (Liebig-koeler).
d) Overal in de techniek voor het benutten van de in afvalwater en -gassen aanwezige warmte.
e) Bij thermostaten, om de temperatuurschommelingen te verkleinen.
J. v. Santen.