Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 22-10-2019

Taylorisme

betekenis & definitie

of Taylorstelsel, een systeem van wetenschappelijke bedrijfsorganisatie, genoemd naar den vader van het Scientific Management, F. W. ➝ Taylor. Het T. wil alle arbeidsbewegingen op de meest efficiënte wijze regelen en organiseeren, om aldus alle verspilling tegen te gaan en het hoogste nuttige effect te bereiken. Het resultaat van deze onderzoekingen is geweest, dat inderdaad door het vermijden van vele onnuttige handelingen een besparing van den arbeid ontstond en dientengevolge een belangrijke verhooging van de prestatie.

Onder den invloed van het T. zijn in de interne organisatie van het bedrijf verschillende nieuwe systemen ontstaan, zoowel ten aanzien van de personeelsorganisatie als van de technische organisatie. Wat de eerste betreft, heeft men de hiërarchische bevelvoering vervangen door een functioneele, waarbij derhalve een ondergeschikte voor de vsch. onderdeelen vsch. bazen (gangboss, speedboss, disciplinarian, enz.) boven zich kan hebben. Bovendien werd een scherp onderscheid gemaakt tusschen de afdeelingen, waar het voorbereidende werk werd verricht (Planning Departement) en de werkplaats (Performing Department). Ten aanzien van de technische organisatie heeft hij door een goede opstelling van de machine, door het verstrekken van duidelijke instructies en afzonderlijke verzorging van machines en werktuigen en soortgelijke maatregelen, de productie der arbeiders belangrijk weten op te voeren.

Het stelsel heeft tenslotte geleid in zijn uitersten vorm tot den „loopenden band”. Taylor heeft zeer zeker te weinig rekening gehouden met de typische eigenschappen van den mensch, waardoor groote lichamelijke en geestelijke storingen ontstonden. Zoodoende heeft het T. aanvankelijk veel reactie verwekt. Thans worden werkzaamheden op het gebied van de wetenschappelijke bedrijfsorganisatie nog onder het woord T. gerangschikt. de Quay.

< >