Plantenziekte, veroorzaakt door brandzwammen (Ustilago-soorten) en optredend vooral bij tarwe, gerst en haver. De aangetaste planten komen eerder in de aar; de bloempjes zijn vervangen door één sporenmassa, die gemakkelijk verstuift. De sporen komen terecht op de bloem van andere planten en het uitgeloopen mycelium groeit in de zich ontwikkelende korrel (bij haver tusschen de kafjes). Bij uitzaai van de besmette korrels groeit het mycelium met de plant op en maakt haar ziek.
Bestrijding: bij tarwe en gerst door warmwaterontsmetting; bij haver door een droog of nat ontsmettingsmiddel. Zie ook ➝ Brandziekten; Brandsporen.