1° Gem. in Limburg aan Maas en Julianakanaal, 15 km ten N. van Maastricht; omvat het dorp S. (op den rand van het hoogterras, 64 m + A.P.) en de gehuchten Klein-Meersch, Veldschuur, Maasband, Moutheuvel en Kerend. Opp. 996 ha (löss en rivierklei); op 1 Jan. 1937: 4436 inw. (vnl. Kath.); mijnbouw (50% der bevolking), landbouw, veeteelt en winkelnering. Druk havenverkeer; kolenhaven der Staatsmijnen en gemeentelijke haven aan het Julianakanaal.
S. was tot 1795 een rijksheerlijkheid. Kasteel, thans missiehuis van de Missionarissen van het H. Hart. Voor 1900 trok de helft der bevolking des zomers als steenbakkers naar Duitschland.Geschiedenis
S. was een oude rijksheerlijkheid in bezit achtereenvolgens van de families van Merwede, van Brederode, van Heinsberg-Loon, Nassau-Saarbrück en Bronkhorst Batenburg. Bekend is Karel van Bronkhorst Batenburg, vriend van Willem den Zwijger, die op zijn gebied in 1568 den befaamden tocht over de Maas volbracht bij Stockum. Latere bezitters waren van Merode-Westerloo en von Kinsky. De ruïne van het kasteel aan de Maas is thans omsloten door het missiehuis. S. is een belangrijke prehistorische vindplaats.
Lit.: Eversen en Meulleners, Limb. Gem. wapens (in: Publ. du Limbourg XXXV). Jongen/Thewissen.
2° Een heerlijkheid bij Gouda, leen van het bisdom Utrecht, vooral bekend om het daarin gelegen klooster Emmaus van Augustijner Koorheeren. Het was gesticht in 1419 en behoorde tot de Congregatie der Regulieren van Sion (bij Delft), die in dezelfde hervormende richting werkte als de Windesheimer Congregatie en van deze haar statuten grootendeels overnam. In Stein heeft Erasmus zijn priesteropleiding ontvangen. Het klooster brandde in 1549 geheel af; te Stein werd het niet herbouwd; de kloosterlingen vestigden zich in een bestaand klooster binnen Gouda, dat zij van de Brigitinessen overnamen. Na de troebelen van 1572 werd het kloosterleven opgeheven. De laatste prior Wouter Jacobsz Masius vluchtte naar Amsterdam, waar hij van 1572 tot na de alteratie van 1579 verbleef. Hij stierf in 1595 en is begraven in de St. Janskerk te Gouda.
Lit.: Moll, Kerkgeacb. v. Ned. (II 2, vgl. reg. i. v.) ; Wachters, Erasmus (1936) ; Bijdragen Haarlem (dl. 50, reg. i. v.).; Walvis, Gesch. v. Gouda (1713). Gorris.