(Michael Ghislieri), Heilige, paus, Dominicaan. * 17 Jan. 1504 te Bosco bij Alessandria, ♱ 1 Mei 1572 te Rome. Werd ca. 1518 Dominicaan. Hij was prediker en groot-inquisiteur voor Noord Italië. In 1556 bisschop van Nepi en Sutri; in 1557 kardinaal; in 1566 tot paus gekozen vooral door toedoen van den H.
Carolus Borromaeus. Leefde ook als paus zeer streng. Met hem begint de inwendige hervorming der Kerk. Hij voerde de besluiten van het concilie van Trente door; bezorgde een nieuwe uitgave van den Catechismus Romanus (1566), het Rom. brevier (1568) en het missaal (1570); drong bij de bisschoppen aan op de stichting van seminaries; richtte de congregatie van den Index op; zette de inquisitie in Italië tot scherpe maatregelen aan en hervormde de Rom. curie.
In 1570 sprak hij tegen Elisabeth van Engeland den banvloek uit. Onder zijn pontificaat behaalde Juan van Oostenrijk in 1571 de overwinning op de Turken bij Lepanto. In 1712 werd hij door paus Clemens XI heilig verklaard. Zijn lichaam rust in S.
Maria Maggiore te Rome. Feest 5 Mei. Lit. : Pastor, Gesch. der Papste (VIII 41920) ; G. Grente, St. Pie V (31914); F. van Ortroy S.J. (in: Anal.
Boll., XXXIII, 187 vlg.); O. Braunsberger S.J., Pius V und die Deutschen Katholiken (1912); Ch. Hirschauer, La Politique de S. Pie en France (1922).
Zie ook lit.-opgave bij → Pius I. Lambermond.