Het p. beoogt een systematische opvoeding van een grooter getal normale kinderen, van betrekkelijk dezelfde afkomst, binnen de muren van een instituut, waar ze het allergrootste gedeelte van het jaar doorbrengen.
Sinds Fénelon is er gestreden over de voor- en nadeelen van zoo’n instituut. Bekend is zijn woord: „Het is een noodzakelijk kwaad”. Inderdaad zijn de nadeelen van p.-opvoeding niet gering: de huiselijke sfeer, beheerscht door de moeder, ontbreekt; invloed en gezag van den vader ontbreken; individueele leiding, vooral noodig in den tijd van opkomende sexueele moeilijkheden, dreigt verloren te gaan in massaopvoeding; het aanpassingsvermogen wordt niet ontwikkeld door kleine huiselijke en economische moeilijkheden, door de vele onverwachte gebeurlijkheden in een gezinsleven ; opvoedende omgang met eigen broers en zusters wordt gemist. Door het groote aantal kinderen bijeen ontstaat gemakkelijk na-aperij van excentriciteiten van een verkeerd element. Goede gewoonten kosten door den vasten dagregel weinig moeite en worden gauw sleur- en oogendienst. De eischen, waaraan de paedagogische krachten moeten voldoen om deze nadeelen te overwinnen, liggen ver boven het gemiddelde.
Daarentegen kan het p. in vele gevallen voor tal van gezinnen noodzakelijk, of althans van groot nut zijn; en ook op zich genomen heeft de p.-opvoeding niet enkel maar nadeelen, doch ook voordeelen (waarover men zie → Internaat).