Aldus noemt men de altaren, waarvan het gebruik aan den paus is voorbehouden, zooals die der patriarchale basilieken van Rome, en enkele andere: dat der Sixtijnsche kapel, van het Sancta Sanctorum, van de kapel der H. Kribbe in S. Maria Maggiore, enz. Door anderen mag aan een p. a. de H.
Mis slechts gelezen worden krachtens een pauselijk indult. Louwerse.Lit.: Braun, Der christl. Altar (München 1924).