In wijsgeerigen zin, is alles wat geen deel heeft aan het bewust weten.
Onbewust (= onderbewust) in psychologischen zin is al datgene in het zieleleven, wat oogenblikkelijk niet gekend is in zich, maar gekend kan worden hetzij
1° In zich:
a) omdat het reeds gekend werd en dus opnieuw kan herinnerd worden; of
b) omdat het reeds virtueel gekend werd, nl. in zijn gronden of factoren; hetzij
2° in zijn werkingen, die bewust gekend en ervaren worden en als verklaringsbeginsel onbewuste processen of verschijnselen noodzakelijk maken. Deze laatste worden in dat geval dus nooit in zich gekend of kenbaar, maar alleen indirect, nl. in hun bewuste uitwerkingen.
Vooral de psycho-analyse heeft de groote beteekenis van het onbewuste in het zieleleven op den voorgrond geschoven en ziet er zelfs het voornaamste deel in van alle psychisch gebeuren. Dit laatste zou er zoowel naar inhoud als naar aandrift grootendeels door bepaald worden.
Ook de parapsychologen trachten vele verschijnselen van occulten aard met behulp van processen in het onbewuste, dat dan vaak als collectief-onbewust gedacht wordt, te verklaren.
Zie ook → Bewustzijn; Psycho-analyse; Parapsychologie. Chorus.