Ketter en sektestichter uit de 2e eeuw. M., een Phrygisch priester van Cvbele, bekeerde zich, maar trad sinds 172 met openbaringen op, die hij in extatischen (of liever in convulsieven) toestand ontving.
Hij zou het orgaan zijn van den Paracleet, die door Christus beloofd was. Met hem begint dan het Rijk van den Paracleet, waarop spoedig het einde der wereld zal volgen.
Hij werd bijgestaan door twee profetessen, Maximilla en Priscilla, en zij wisten het volk tot geestdrift te brengen. Hij eischte strenge moraal en ascese, veel vasten, verbod van hertrouwen, levenslange excommunicatie na zware zonde.
Behalve uit een aantal orakelspreuken kennen we dit alles alleen uit Tertullianus. Een groote grief van zijn tegenstanders was, dat het profeteeren in abnormalen toestand gebeurde en dat vrouwen het apostelambt uitoefenden.
Feitelijk was, naast zijn rigoristische moraal, het meest verkeerde in het systeem van M., dat het charisma boven de hiërarchie werd gesteld, dat het een leekenbeweging werd buiten de hiërarchie om en dat het aldus tot desorganisatie der Kerk zou moeten leiden. Van het verder leven en het eind van M. is weinig of niets bekend.Lit.: → Montanisme. Franses