Naar Montanus genoemde dweeperig-godsdienstige beweging en dwaling. Voor de opvattingen van het M., zie → Montanus.
De beweging begon in Phrygië, werd weldra door de Klein-Aziatische bisschoppen in woord en geschrift bestreden, maar wist zich toch uit te breiden ook over Syrië, Egypte en tot ver in het Westen. Paus Zephyrinus stond er, verkeerd voorgelicht, eerst gunstig tegenover, totdat hij door Praxeas werd gewaarschuwd.
Ook in Gallië vond het aanhangers en in N. Afrika kreeg het grooteren invloed door het toetreden van → Tertullianus, die de sekte daar organiseerde, maar later een eigen sekte schijnt te hebben gevormd.
Ondanks kerkelijke veroordeelingen en maatregelen van den staat schijnen zij zelfs in de 8e eeuw in het Oosten nog niet geheel verdwenen te zijn. De Montanisten werden ook Phrygiërs, Cataphrygiërs en Pepuzianen genoemd.Lit.: De Labriolle, Les sources de l’hist. du M. 11913); id.. La crise Montaniste (1913); Lex. Theol. Kirche (VII 1935); Dict. Théol. Cath. (X 1929). Franses