Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Linde (boom)

betekenis & definitie

→ Lindeachtigen. Van de vele soorten van de familie der →lindeachtigen zijn er slechts enkele in Europa inheemsch; twee soorten zijn van beteekenis:

1° De kleinbladige of winterlinde (Tilia cordata Mill, ook T. parvifolia genaamd). Deze heeft stomp-eivormige, iets scheefstaande knoppen, zeer langgesteelde, zaagrandige, hartvormige, overigens ongelijkvormige bladeren; de vrucht is een eenzadig nootje; de langgesteelde bloeiwijzen zijn met een eigenaardigen bleekgroenen vleugel vergroeid (de gedroogde bloeiwijze wordt als zweetmiddel gebruikt). Het uitstoelingsvermogen der linde is bijzonder groot, daarom verdraagt zij sterken en herhaalden snoei. Oude stammen kunnen een geweldigen omvang bereiken. Het verspreidingsgebied der winterlinde beslaat het grootste deel van Europa, boschvormend komt zij in hoofdzaak slechts in midden-Rusland voor, meest in menging met den eik. Als laan- en parkboom en in het bijz. als boom op dorpspleinen en bij huizen is de l. overal gekend en bemind. Zij stelt weinig hooge eischen aan den bodem; alleen op zeer droge, arme gronden groeit zij niet.
2° De grootbladige of zomerlinde (T. platyphyllos Scop. of T. grandifolia) heeft ongeveer dezelfde eigenschappen en hetzelfde voorkomen als de winterlinde; de heele boom is wat forscher, ook de knoppen en twijgen; de bladeren zijn nog ongelijkmatiger en grooter (4-10 cm). Het verspreidingsgebied gaat niet zoo Noordelijk als dat van de winterlinde. In Z. Rusland vormt zij, hetzij alleen of gemengd met eik en winterlinde, uitgestrekte bosschen. Van de zomerlinde zijn exemplaren bekend met een stam-omvang van 16 m en van een leeftijd tot 1000 jaar.

Van de lindensoorten zijn vsch. bastaarden bekend; in deze streken komt alg. de Hollandsche l. voor (T. vulgaris Hayne), een bastaard van de zomer- en de winterlinde. Als sierboom wordt de zilverlinde (T. tomentosa Moench.) aangeplant.

De bast van de l. wordt wel voor touwen en vlechtwerk gebruikt, in Rusland ook voor weefsels en schoenen. Voor het hout van de l., →Lindenhout. Zie verder ook →Lindebloesem. Sprangers.

< >