Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Lie

betekenis & definitie

1° Jonas, Noorweegsch romanschrijver van gematigd realistische richting. * 6 Nov. 1833 te Eker, ✝ 5 Juli 1908 te Frederiksvaem (bij Oslo). Juridisch gevormd te Bergen en te Oslo, verliet L. na zijn 35e jaar de rechtspraktijk voor de journalistiek en de bellettrie, hierbij geholpen door zijn vrouw en gesteund door Bjömson. Op staatsstipendia reisde hij in Italië en Duitschland en leefde van 1882 tot 1906 te Parijs.

L. verwezenlijkte voor den Noorschen roman, wat Ibsen en Björnson voor het drama deden: hij herschiep hem tot een vorm, rijk aan de heele moderne levensproblematiek, maar verdichterlijkt met de locale kleur van het Nordland, waar zijn eerste jeugd verliep, en met de echt Skandinaafsche wondersfeer van sprookjes en sagen (Den Fremsynte, 1870; Tremasteren Fremtiden, 1872 e.a.). Ook het leven der zeelieden aan de Zuidkust (Lodsen og hans hustru, 1874; Rutland, 1880; Gaa paa, 1882; Familien paa Gilje, 1883) en de familietragedies in de groote stad (Thomas Ross, 1878; Adam Schrader, 1879; Grabows Kat, 1880; Slagter Tobias, 1882; Livsslaven, 1883; En Malström, 1884; Et Samliv, 1886; Niobe, 1893) leveren hem zijn stof: ieder werk drager van een thesis, maar zonder dat de tendens aan de scherpe kenschetsing der karakters of de aangrijpende uitbeelding van groepen (bijv. in Naar Jemtaeppet falder, 1901) zou schaden.Uitg. : Sarnlede Vaerker (14 dln. 1902 vlg.; 5 dia. 1908 vlg.).

Lit.: J. Lie, Oplevelser (1908); E. Lie, J. L.'s Erlabnisse (1908) ; V. Erichsen, J. L. (1914); A. Garborg, J. L. (31925). Baur.

2° Sophus, Noorsch wiskundige. * 12 Dec. 1842 te Nordfjordelde, ✝ 18 Febr. 1899 te Oslo. L. deed belangrijke onderzoekingen op het gebied van groepentheorie, differentiaal- en stralenmeetkunde.

Werken: S. Lie F. Engel, Theorie der Transformationsgruppen (3 dln. 1888-'93) ; S. Lie G. Scheffers, Vorlesungen über continuierliche Grappen (1893); S. Lie G. Scheffers, Geometrie der Berührungstransformationen (1896).

< >