Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Leerdicht

betekenis & definitie

Leerdicht is een omvangrijk dichtwerk, dat de bedoeling heeft, godsd., wijsg., wetensch. waarheden op schoone en aantrekkelijke wijze te leeren. Door zijn breeden opzet en manier van beschrijven en verhalen behoort het l. eenigszins tot het episch genre. De poëtische waarde ligt in de plastiek, de taal, de ingevlochten tafereelen, episoden, vertellingen.

Geschiedenis.

a) In de Oud-Grieksche lett. zijn l. de Werken en Dagen, alsmede de Theogonie van Hesiodus; in de Latijnsche: De natura rerum van Lucretius, Ars amandi, Metamorphoses en Fasti van Ovidius, → Georgica van Vergilius (→ Landbouw, in de letterkunde). De „Ars poëtica” van Horatius had later talrijke navolgers, onder wie het meest bekend is Boileau met zijn Art poétique.
b) In de M. E. beleefde het l. een grooten bloei tegelijk met de opkomst van den derden stand; er was vraag naar populair-wetenschappelijke werken in de volkstaal; de versvorm bedoelde niet altijd poëzie. Ned. vertegenwoordigers: Maerlant (Spieghel Historiael, Der Naturen Bloeme, enz.), Boendale (Der Leken spieghel), Jan de Weert (Nieuwe Doctrinael) en anderen,
c) In den bloeitijd der Ned. letterkunde werd de → didactiek, die zoozeer met den Ned. volksaard overeenstemt, sterk beoefend, het l. door Spieghel (Hert-spieghel), Cats (Houwelijck, enz.), Huygens (Oogentroost) en met bijz. verdienste door Vondel (Altaargeheimenissen, Heerlijkheid der Kerke, Bespiegelingen van God en Godsdienst). Uit de vroege Romantiek: Feith (De Ouderdom, Het Graf), Bilderdijk (Ziekte der Geleerden). v. d. Eerenbeemt

< >