Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 02-10-2019

Jean François Paul de Gondi Retz

betekenis & definitie

Baron de, kardinaal en staatsman. * 20 Sept. 1613 te Montmirail, ✝ 24 Aug. 1679 te Parijs. Werd priester als leerling van den H.

Vincentius a Paulo en in 1643 coadjutor van den aartsbisschop van Parijs, ondanks de ergernis van zijn lichtzinnig gedrag. Hij intrigeerde ijverig tegen Richelieu, later tegen Mazarin, gold met den Prins van Condé als leider der Fronde van 1648.

Toch wist hij de gunst te winnen van de regentes Anna van Oostenrijk en kreeg door haar invloed den kardinaalshoed (1652), maar door Mazarin vervolgd, moest hij vluchten naar het buitenland. Teruggekeerd in 1662, moest hij afstand doen van zijn aanspraken op het aartsbisdom Parijs en leefde sedertdien meestal op zijn bezittingen, waar hij zijn beroemde Mémoires schreef, welke in 1717 werden uitgegeven en in de 19e eeuw opnieuw; ook zijn „Oeuvres” (in 10 dln. 1872-’96), welke evenzeer zijn begaafdheid als schrijver doen blijken.v. Gorkom.

Lit.: Chantelauze, Le Card. de R. et l’affaire du chapeau (2 dln. 1878); L. Batiffol, Le Card. de R. (1927).

< >