(philos.)
1° Kentheoretisch: een overdrijven der niet-redelijke factoren bij het tot stand komen onzer kenacten, met name van instincten en driften, van gewoonte en levenswijze, van neigingen en verlangens, van bevrediging en voldoening. In het algemeen wordt dit i. gevonden bij de verschillende moderne „levensphilosophieën”, die tegenover alle dor onwerkelijk geredeneer (gelijk zij het noemen) de werkelijkheid van het volle leven plaatsen (anti-intellectualisme).
2° Metaphysisch: het aanvaarden van een voor de menschelijke rede onbereikbare transcendente wereld, die men op andere, „irrationeele” wijze (bijv. door intuïtief aanvoelen, practisch beleven, geloovig vertrouwen) moet trachten te bereiken (Bergson, Kierkegaard, Rud. Otto, Karl Barth). v. d. Berg.