(Benedict. Odescalchi), paus (21 Sept. 1676 tot 12 Aug. 1689). * 16 Mei 1611 te Como.
Als bisschop van Novara „Vader der Armen”genoemd; te Rome door het volk als heilige vereerd. Tegen misbruiken trad hij streng op, hield zich zelf ook vrij van nepotisme en handhaafde de rechten der Kerk tegen Lodewijk XIV (➝ Regaliënstrijd, Gallicanisme).
Hij veroordeelde het laxisme (1679) en in 1687 het quietisme (Denzinger, Enchiridion nr. 115 vlg. en 1221 vlg.). Aan zijn bemoeienis en opofferingen is vooral de redding van Weenen uit het hachelijk beleg door de Turken in 1683 te danken.
De opheffing van het Edict van Nantes keurde hij goed, doch had er niet het minste deel aan, terwijl hij dwang tot bekeering uitdrukkelijk afkeurde.Lit.: Pastor, Gesch. d. Papste (XIV, 2, 71930); Seppelt-Löffler, Papstgesch. (1933); Engl. Histor. Review (dl. 46, 1931, over Edict v. Nantes).
Gorris.