van een instrument is het aanbrengen of controleeren van een schaalverdeeling in een gebruikelijk maatsysteem. Voor het ij. van maten en gewichten, ➝ IJkwet.
Een Ampèremeter ijkt men door na te gaan met hoeveel Amp. bepaalde uitslagen overeenstemmen. Ook schattingen kunnen geijkt worden: heeft men helderheden van sterren op een photographische plaat geschat in een willekeurige schaal, dan moet men nog bepalen welke grootteklasse door ieder getal van de schaal wordt voorgesteld.
Onder het ij. (ook: calibratie) van thermometers verstaat men het vergelijken ervan met een bepaalde ➝ temperatuurschaal. Voor wetenschappelijke doeleinden komt hoofdzakelijk in aanmerking de absolute of Kelvinschaal, welke telt vanaf het absolute nulpunt, terwijl men het verschil in temperatuur tusschen normaal smeltend ijs en kokend water op 100 stelt. Alle andere schalen (Celsius, Réaumur, Fahrenheit) zijn direct uit deze schaal te berekenen. Practisch verwezenlijkt men de Kelvinschaal het best met een gasthermometer (helium), waarop men bepaalde correcties aanbrengt. Door den te ijken thermometer samen in één bad te brengen met den gasthermometer, kan men den eersten op de Kelvinschaal ijken. Daar de gasthermometermetingen moeilijk zijn en de juistheid van de aanwijzingen afhankelijk van den stand der wetenschap, heeft men voor de practijk met den gasthermometer een aantal vaste punten zoo goed mogelijk gemeten en de gevonden waarden als juist aangenomen.
Men neemt als vaste punten: smelt- en kookpunten (bijv. kookpunt zwavel, smeltpunt goud). Centra voor het ijken van thermometers zijn Leiden (Kamerlingh Onnes-laboratorium), Berlijn (Physik. Techn. Reichsanstalt) e.a.
J. v. Santen.
Om de betrouwbaarheid van psychotechnische keuringen vast te stellen worden deze geijkt, d.w.z. de correlatie wordt berekend tusschen de proefuitkomst en het verkregen bedrijfsresultaat. Om tot een goed ij. te komen is derhalve de juistheid van het bedrijfsoordeel absoluut noodzakelijk. In het algemeen is het niet gerechtvaardigd tot de toepassing van psychotechnische keuringen over te gaan, alvorens deze op een groep candidaten zijn geijkt. De grootte van de groep is mede afhankelijk van den bereikten correlatie-coëfficiënt.
de Quay.