Harp - 1° (muziek) een der oudste en meest ontwikkelde tokkelinstrumenten. De h. heeft een driehoekigen vorm en is met darmsnaren bespannen.
Afbeeldingen van de h. vond men tot uit de 18e eeuw v. Chr., in de graven van Thebe.
De Angelsaksische en Keltische barden gebruikten de h. als begeleidingsinstrument (het wapen van Ierland vertoont een dgl. speeltuig) en in de M.E. was de h. het instrument der troubadours en menestreelen.Aanvankelijk was de h. diatonisch. In het begin van de 17e e. echter kende men in Italië een groote, staande h. met dubbele snaarbespanning („arpa doppia” noemt Galilei haar in 1602); dit instrument had rechts 4 octaven van stamtonen en links 4 octaven, die een halven toon hooger gestemd waren, wat te zamen een chromatischen omvang gaf van 58 tonen. Praetorius (1619) onderscheidde de gewone h. met 24 snaren, de groote of dubbele h., en de lersche h. met 43 snaren. Mersenne (1636) beschreef een drievoudige chromatische harp.
In de laatste jaren der 17e e. werd in Tirol het middel gevonden om door haken de snaarlengte een halven toon te verkorten en aldus op een diatonisch instrument in verschillende toonaarden te spelen. Daar het verstellen met de hand geschiedde, had het stelsel nog veel bezwaren. Deze werden ten deele opgeheven door de vinding van Hochbrucher (1720) om het altereeren door middel van 7 pedalen te bewerkstelligen.
In 1811 vond Erard te Parijs de dubbele pedaalharp uit; dit instrument wordt gestemd in ces, omvang: diatonisch van Contra Ces tot ges4. Ieder der 7 pedalen kan op twee standen neergedrukt worden,
a) om de betreffende snaar een halven toon,
b) om haar een heelen toon te verhoogen.
Het principe is nog steeds het oude hakensysteem. Dit instr. heeft in het orkest der romantici en der modernen een belangrijke rol gekregen. Hoewel chromatiek op de Erard-harp niet onmogelijk is, is zij toch in wezen een diatonisch instrument gebleven.
In 1897 bouwde G. Lyon (naar het voorbeeld der oud-Ital. arpa doppia) de chromatische harp, zonder pedalen of haken-mechanisme, bestaande uit een dubbele rij snaren (te zamen 78, i.p.v. 47); de kruising der snaren laat toe deze zoowel links als rechts te betokkelen; de tint der snaren (wit en zwart) onderscheidt ze, evenals de toetsen van de piano, in stamtonen en gealtereerde tonen. Hoewel dit instr. technisch meer mogelijkheden biedt, heeft het de Erard-harp niet verdrongen. Zie ook →Harpinstrumenten. de Klerk
2° (Ook: roerhek) Een bij de kaas-makerij op de boerderij gebruikt houten of koperen raam met geelkoperen spijlen; hiermee wordt de kaaswrongel direct na het snijden geroerd, om zoodoende de wrongeldeeltjes van gelijke grootte en vastheid te verkrijgen.