Granaat - verzamelnaam voor mineralen van de alg. formule 3MO, Al2O2. 3SiO2. M is een of meer van de vlg. tweewaardige metalen: calcium (het mineraal heet dan grossulaar), ferro (almandijn), mangaan (spessartijn), magnesium (pyroop).
In kalk-granaat kan aluminium bovendien vervangen zijn door ferri (andradiet), of door chroom (uwarowiet). De naam g., afgeleid van den granaatappelboombloesem, vindt men het eerst bij St.
Albertus Magnus; het mineraal als zoodanig was echter al veel vroeger bekend. G. komt zeer verspreid voor in kristallijne schisten en in graniet; het hoog s.g. (3,4-4,3) wijst erop, dat het steeds onder zeer hoogen druk gevormd is.
Het is dan ook nog niet gelukt g. synthetisch te verkrijgen. Zernike. Granaat kristalliseert regulair en treedt vooral op als contactmineraal in kalksteenen. Soms ook in vulkanische gesteenten.
Men onderscheidt vele variëteiten, o.a. almandien, edele granaat, rood, is veelvuldig in kristallijne schisten. Mooie kristallen worden als edelsteenen gebruikt, komen van Ceylon, Pegu, Brazilië en Alpen.
Chem. form.: 3 FeO.Al2O3. 3 SiO2. Grossulaar, een andere variëteit, komt in meerdere lichte tinten voor en wordt o.a. als hyacinth verhandeld.Chem.form.: 3 CaO.Al2Os.3 SiO2. Pyroop, licht tot bloedrood, uit Bohemen, Saksen en Oostenrijk. Chemische samenstelling: almandien gemengd met 2 MgO.
Al2O3. 3 SiO2 en wat chroom. Melaniet is chemisch: 3 CaO.Fe2O3,. 3 SiO2 en heeft in verschillende kleuren verschillende namen.
Het eigenlijke melaniet is fluweelzwart en komt van de vulkanische tuffen van Frascati bij Rome en de Kaiserstuhl in Baden.
Bevat ook titaan. Gewone granaat is bruin; chemisch een mengsel van melaniet en almandien; gebruikt als slijpmiddel en bijmengsel in ijzerfabricage.
Een andere variëteit, uwarowiet (chroomgranaat), is donkersmaragdgroen; zeldzaam. v. Tuijn.