Goldsmith - Oliver, Eng. schrijver; * 1728, ✝ 1774. Zoon van een Iersch geestelijke.
Leven tot 1761 één reeks mislukkingen. Zwerft door Europa, altijd platzak, en komt met fluitspelen aan den kost.Komt in Londen terug, leeft in armoedige omstandigheden, en verdient een zeer karig onderhoud met het schrijven over de meest uiteenloopende onderwerpen (vertalingen, essays, critieken, hist. compilaties). Na zijn kennismaking in 1761 met Samuel ➝ Johnson begint zijn vermaardheid. In 1762 verschijnen zijn Chinese Letters onder den titel The Citizen of the World; in 1764 een gedicht The Traveller, in 1766 de roman, waarop een groot deel van zijn faam rust: The Vicar of Wakefield. Voor het tooneel schrijft hij The Good-Natured Man en She Stoops to Conquer. Voorts in 1770 een gedicht The Deserted Village. Hij sterft in 1774 overwerkt en in zware financieele zorgen.
Veel van zijn werk heeft geen andere waarde dan een zekeren gracelijken stijl en een smakelijken, natuurlijken verteltrant: zijn geschiedenissen, verhandelingen over dieren, enz. nam hij eenvoudig van anderen over en maakte ze pasklaar, zonder eenigen critischen zin en vaak zonder kennis van de dingen, waarover hij schreef; blunders zijn dan ook legio. Zijn Traveller en Deserted Village hebben groote verdienste, en vallen vooral op in een tijd van gekunstelde en onnatuurlijke poëzie. Zijn blijspelen onderbraken met een gezonden lach de larmoyante tendenz van het theater. Zijn Vicar of Wakefield vooral, ondanks evidente gebreken, zooals imperfecten bouw en onwaarschijnlijk verloop, zal zijn naam voor sterven blijven behoeden. In G.’s levensbeschouwing valt invloed van Rousseau niet te miskennen. Ook onzen Van Effen heeft hij nagevolgd.
Uitg.: Works ed. door Gibbs (1885); The Bee, d. Dobson (1903); Vicar of W., d. Doble (1909).
Lit.: Biogr. door Dobson (Great Writers, 1888); R. A. King (1910); F. F. Moore (1910); A. L.
Sells, Les Sources fr. de G. (1921); H. J. Smith, O. G., Citizen of the World (1927).
F. Visser.